Bovenwettelijke vakantiedagen: wat zijn het?

Bovenwettelijke vakantiedagen zijn alle extra vakantiedagen die werknemers opbouwen bovenop het wettelijk minimum aan vakantiedagen. Wat er precies onder deze extra vakantie-uren valt, wordt altijd opgenomen in de cao of arbeidsovereenkomst. 

Wettelijke vakantiedagen zijn vakantiedagen waar iedere werknemer recht op heeft. In uren komt dit neer op 4 keer het aantal uren dat je werknemer per week werkt. Stel, je werknemer werkt 40 uur per week gedurende een heel jaar. In dat geval heeft hij of zij recht op 160 uur vakantie. Deze vakantie kan de werknemer per uur opnemen en komt neer op zo’n vier weken vakantie in totaal.

Wanneer de medewerker zijn wettelijke vakantiedagen opneemt, betaalt de werkgever het loon gewoon door. 

Bovenwettelijk verlof komt, zoals hierboven uitgelegd, bovenop de wettelijke vakantie-uren. Het zijn extra uren die je werknemers opbouwen, afhankelijk van wat er in de cao is vastgelegd. Je bent als werkgever niet verplicht om bovenwettelijke uren te geven, tenzij het nadrukkelijk in de cao of arbeidsovereenkomst wordt vermeld.

HR-software die meegroeit met je behoeften

Naarmate je team groeit, worden je HR-processen diverser – en complexer. De HR-software van Personio vereenvoudigt je HR-processen en maakt ze sneller, overzichtelijker en efficiënter.

Ontdek de software van Personio

Aangezien het niet verplicht is om je werknemer bovenwettelijke vakantiedagen te geven, mag je dus ook zelf kiezen hoeveel extra vakantiedagen je ze geeft. Dit kan afhangen van de sector, het bedrijf of zelfs de functie waarin de werknemer werkzaam is. 

We raden wel altijd aan om hierover in gesprek te gaan met je personeel, bijvoorbeeld tijdens een sollicitatiegesprek. Extra vakantiedagen kunnen namelijk even interessant zijn als looneisen. Maak altijd duidelijke afspraken met je werknemers, en leg deze vast in de cao of de arbeidsovereenkomst.

Hoe bereken je dan de bovenwettelijke vakantiedagen? Stel, je biedt je werknemer 25 verlofdagen per jaar, dan trek je hier de wettelijke verlofdagen van af (20 dagen voor een werkweek van 40 uur). Zo hou je 5 bovenwettelijke vakantiedagen over, of 40 vakantie-uren.

In tegenstelling tot wettelijke vakantiedagen die maar tot een half jaar na opbouw geldig blijven, kunnen werknemers hun bovenwettelijke vakantiedagen tot vijf jaar na opbouw nog gebruiken. Daarna vervallen ze. Om een voorbeeld te geven: de bovenwettelijke vakantiedagen die een werknemer in 2022 heeft opgebouwd, kan hij nog opnemen tot en met 2027.

Hou er wel rekening mee dat jij als werkgever de verantwoordelijkheid hebt om je medewerkers te informeren over hun vakantiedagen. Laat je niet op tijd en duidelijk weten dat bepaalde vakantiedagen komen te vervallen, dan behoudt je werknemer zijn recht op die niet-opgenomen vakantiedagen.

Om de vakantiedagen correct bij te houden per werknemer, werk je best met een programma zoals Personio. In een digitaal personeelsdossier kan je makkelijk noteren hoeveel wettelijk en bovenwettelijk verlof elke werknemer nog kan opnemen. Gebruik de software voor verzuimbeheer om alle vakantiedagen bij te houden.

Soms komen ziektedagen ook in aanmerking als bovenwettelijk verlof. Hier moet je zelf met je werknemer afspraken over maken, en dat kan op twee momenten:

1. Bij het sluiten van de arbeidsovereenkomst: in de cao of arbeidsovereenkomst maak je met je medewerker een schriftelijke afspraak over de mogelijkheid tot het inruilen van bovenwettelijke vakantiedagen voor ziektedagen.

2. Bij ziekteverzuim: wanneer je werknemer ziek is, voornamelijk wanneer hij of zij langdurig ziek is, kan je als werkgever vragen om bovenwettelijke vakantiedagen in te ruilen voor ziektedagen. Hou er wel rekening mee dat je werknemer hier niet akkoord mee hoeft te gaan. 

Alle gegevens altijd beschikbaar met Personio

Roep met een paar klikken je belangrijkste kengetallen op en creëer relevante grafieken. En dat allemaal met gegevens die al centraal opgeslagen zijn.

Meer informatie over rapporten en analyses met Personio

Als je werknemer een aantal vakantiedagen nog niet heeft opgenomen, kan de werkgever deze dan aan hem of haar uitbetalen? Dat kan zeker, maar uitbetaling is wel enkel mogelijk bij bovenwettelijk verlof. Wettelijke vakantiedagen die vervallen, kunnen niet meer uitbetaald worden.

Wanneer je niet-opgenomen bovenwettelijke vakantiedagen wil uitbetalen, is hiervoor toestemming nodig van zowel werkgever als werknemer. De werkgever en de werknemer kunnen elkaar niet verplichten tot de uitbetaling van vakantiedagen. Wil je hier wel duidelijke regels over? Zorg dan dat dit opgenomen wordt in de cao of arbeidsovereenkomst.

Bovenwettelijke vakantiedagen kunnen worden ingetrokken, als het bedrijf door de vakantie van een werknemer in grote problemen zou komen. Hou er wel rekening mee dat als deze werknemer al kosten heeft gemaakt (zoals het boeken van een reis), jij als werkgever voor deze kosten zal moeten opdraaien.

Als je werknemer ziek is, loopt de opbouw van zijn of haar wettelijke vakantiedagen gewoon door. Over de opbouw van bovenwettelijke vakantie-uren kunnen andere regels gelden. Die regels moeten dan worden opgenomen in de cao of arbeidsovereenkomst.

Bovenwettelijke vakantiedagen blijven tot 5 jaar na de opbouw ervan geldig. Alle bovenwettelijke dagen die je werknemers in 2022 opbouwen, kunnen ze dus nog gebruiken tot en met 2027.