Zwangerschapsverlof: wat je moet regelen voor je medewerker

Iedere zwangere vrouw die in loondienst werkt, heeft recht op zwangerschapsverlof. Dit wordt ook wel wiegverlof of geboorteverlof genoemd. In deze periode heeft ze vrij en krijgt ze haar volledige salaris doorbetaald. Als werkgever krijg jij dit bedrag vergoed in de vorm van een zwangerschaps- en bevallingsuitkering van het UWV. De opbouw van de vakantiedagen loopt tijdens het zwangerschapsverlof gewoon door.

In de Nederlandse wet is vastgelegd dat zwangere vrouwen zes weken zwangerschapsverlof krijgen. Vrouwen die zwanger zijn van een tweeling of meerling vormen een uitzondering: zij hebben recht op tien weken zwangerschapsverlof. 

Het zwangerschapsverlof gaat zes weken vóór de uitgerekende bevallingsdatum in. Twee van deze weken zijn vrij inzetbaar: vrouwen kunnen ervoor kiezen deze weken op te nemen als zwangerschapsverlof (voor de bevalling) of als bevallingsverlof (na de bevalling). De laatste vier weken voor de bevalling is het zwangerschapsverlof verplicht.

Het zwangerschapsverlof van vrouwen die zwanger zijn van een tweeling of meerling gaat tien weken voor de uitgerekende datum in. Ook hier zijn twee van deze weken flexibel inzetbaar. De laatste acht weken voor de bevalling is het verlof verplicht.

Het zwangerschapsverlof eindigt op het moment dat de baby is geboren. Op dat moment start het bevallingsverlof.

Diepe inzichten voor strategische HR-beslissingen

In Personio kan je gemakkelijk en overzichtelijk belangrijke personeelscijfers zien en analyseren, zoals het ziekteverzuim of personeelsverloop en zo de basis leggen voor goed gefundeerde beslissingen.

Naar de analysefunctie

Na de bevalling heeft de moeder recht op tien weken bevallingsverlof, ongeacht of zij één kind, een tweeling of een meerling heeft gekregen. Ook gedurende deze periode krijgt zij gewoon doorbetaald en bouwt zij vakantiedagen op.

Wordt een baby eerder geboren dan de uitgerekende bevallingsdatum, dan worden de dagen tot die datum bij het bevallingsverlof opgeteld. Het zwangerschapsverlof is dus korter, maar het bevallingsverlof duurt langer. De totale verlofperiode blijft even lang. Wordt een baby later geboren, dan worden deze extra dagen bij het bevallingsverlof opgeteld. De verlofperiode wordt dus langer. Ligt een baby na de bevalling langer dan zeven dagen in het ziekenhuis? Dan heeft de moeder recht op maximaal tien weken extra bevallingsverlof. 

De eerste zes weken van het bevallingsverlof moeten aansluitend op de bevalling worden opgenomen. De overige vier weken mogen in overleg met de medewerker in een periode van dertig weken worden opgenomen. 

Wordt de zwangerschap vroegtijdig - binnen 24 weken - beëindigd door een miskraam of vroeggeboorte? Dan heeft de medewerker geen recht op geboorteverlof. Eindigt de zwangerschap na 24 weken of overlijdt de baby bij de geboorte? Dan heeft de medewerker recht op het volledige zwangerschaps- en bevallingsverlof en de bijbehorende uitkering.

Ook partners kunnen verlof opnemen als zij een kind hebben gekregen. Vanaf 2 augustus 2022 hebben zij recht op negen weken betaald ouderschapsverlof, waarbij ze maximaal 70% van hun salaris ontvangen. Ook dit bedrag wordt gecompenseerd door een uitkering van het UWV.

Het geboorteverlof van de moeder valt onder de Wet Arbeid en Zorg (WAZO). Dit betekent dat jij het loon normaal doorbetaalt, maar dat dat bedrag wordt vergoed door een zwangerschaps- en bevallingsuitkering van het UWV. Deze uitkering is gelijk aan het salaris, inclusief vakantiegeld en eventuele toeslagen. De reiskostenvergoeding wordt niet meegerekend. Als werkgever ben jij degene die de uitkering aanvraagt.

Vraag je medewerker om een zwangerschapsverklaring en vraag wanneer het zwangerschapsverlof moet ingaan. Dit is minimaal vier en maximaal zes weken voor de uitgerekende bevallingsdatum. Voor vrouwen die zwanger zijn van een tweeling of meerling is dit minimaal acht en maximaal tien weken.

Vraag twee tot vier weken voor de ingang van het verlof een zwangerschaps- en bevallingsuitkering aan bij het UWV. Je geeft hierbij aan of de uitkering op de bankrekening van de werkgever of de medewerker moet worden gestort.

Als je medewerker in het buitenland woont of is bevallen vóór haar zwangerschapsverlof, moet je zelf de geboorte doorgeven aan het UWV. In alle andere gevallen hoef je niets te doen.

Stem met je medewerker af of zij (betaald) ouderschapsverlof wil opnemen. Het onbetaald verlof mag tot het achtste levensjaar van het kind worden opgenomen. Dit verlof is maximaal 26 keer het aantal contracturen per week. Sinds 2 augustus 2022 is het ook mogelijk om betaald ouderschapsverlof op te nemen. Maximaal negen van de 26 werkweken mogen betaald worden opgenomen. Ook hiervoor kun je een uitkering aanvragen bij het UWV.

Zwangere medewerkers hebben recht op regelmatige rusttijden en extra pauzes: tot maximaal 12,5% van de werktijd. Ze moeten daarbij de beschikking hebben over een afsluitbare ruimte met bijvoorbeeld een bed of bank. Daarnaast hoeven ze geen onregelmatige en/of nachtdiensten te draaien of overwerk uit te voeren. Ook het aantal uren dat zij verplicht moeten werken is ingeperkt. Per dienst is dat maximaal tien uur. Voor een periode van vier weken mag zij gemiddeld maximaal vijftig uur per week werken en voor een periode van zestien weken maximaal 45 uur.

Onderzoeken in het kader van de zwangerschap mogen onder werktijd plaatsvinden en worden gewoon doorbetaald.

Een medewerker met een vast contract mag tijdens haar zwangerschaps- en bevallingsverlof en de zes weken erna niet worden ontslagen. Er zijn echter uitzonderingen. We geven een paar voorbeelden:

• fysiek geweld

• fraude 

• diefstal

• opheffing onderneming of afdeling

In alle gevallen geldt: de zwangerschap mag nooit de aanleiding zijn voor het ontslag.

Heeft een zwangere medewerker een tijdelijk arbeidscontract dat afloopt? Dan mag je ervoor kiezen om dit contract niet te verlengen. Ook in een proeftijd mag je een contract ontbinden. Voorwaarde is ook hier dat de reden niets met de zwangerschap te maken heeft. 

Bedrijven blinken uit met sterke culturen

Hogere productiviteit, efficiënte werving, meer omzet: de bedrijfscultuur kan je bedrijf naar een hoger niveau tillen (en verder). Download onze gids vandaag nog om meer te lezen.

Download nu onze gids

Het zwangerschapsverlof gaat maximaal zes en minimaal vier weken voor de uitgerekende bevallingsdatum in, als je medewerker zwanger is van één kind. Bij een tweeling of meerling is dat maximaal tien en minimaal acht weken. Na de bevalling volgen tien weken bevallingsverlof. Er zijn echter variaties mogelijk.

Je medewerker heeft zes weken zwangerschapsverlof en tien weken bevallingsverlof. Kiest zij ervoor om maar vier weken zwangerschapsverlof op te nemen? Dan worden de resterende twee weken zwangerschapsverlof opgeteld bij het bevallingsverlof. Ze heeft dan twaalf weken bevallingsverlof. In beide gevallen heeft je medewerker in totaal zestien weken verlof.

Een medewerker die zwanger is van een tweeling of meerling heeft recht op tien weken zwangerschapsverlof. Als ze echter maar acht weken opneemt, dan worden de overige twee weken bij het bevallingsverlof opgeteld. In totaal heeft ze dan twaalf weken bevallingsverlof. In beide gevallen heeft je medewerker twintig weken verlof.

De baby wordt een week vóór de uitgerekende datum geboren. Van de zes weken zwangerschapsverlof is nog een week over. Deze week wordt opgeteld bij het bevallingsverlof. De medewerker heeft de standaard zestien weken verlof.

De baby wordt een week ná de uitgerekende bevallingsdatum geboren. Het zwangerschapsverlof duurt tot de geboorte van het kind en is dus een week verlengd. Aansluitend volgen de standaard tien weken van het bevallingsverlof. De totale verlofperiode is in dit geval zeventien weken.

Het UWV vergoedt 100% van het salaris aan de werkgever.

Als je medewerker zwanger is van een meerling, duurt het zwangerschapsverlof maximaal tien en minimaal acht weken. 

Als een baby na de bevalling langer dan zeven dagen in het ziekenhuis verblijft, heeft de moeder recht op maximaal tien weken extra bevallingsverlof.